A A A

Pierwszy sokołowski cmentarz parafialny znajdował się - wedle ówczesnego zwyczaju - na placu wokół kościoła. Początek obecnego cmentarza datuje się na rok 1828. Wyboru jego lokalizacji oraz pomiarów gruntów dokonano już w roku poprzednim, tj. 1827. Na potrzeby cmentarza zajęto grunty dziewięciu prywatnych właścicieli. Pertraktacje związane z wypłatą im rekompensaty ciągnęły się jednak do 1839 roku. Najstarszy nagrobek starej części cmentarza datowany jest na dzień 7 kwietnia 1846 roku. Wzniesiony został przez Ignacego i Marię Strzałkowskich na grobie ich czworga dzieci. W latach 1914-1915 na skraju cmentarza ulokowano kwatery żołnierskie z czasów I wojny światowej. W późniejszym czasie spoczęło tu też kilku żołnierzy z września 1939 roku oraz dziesięciu mieszkańców Sokołowa i okolic, ofiar masowej egzekucji przeprowadzonej przez Niemców w grudniu 1942 roku. W końcu lat 80-tych XX wieku wzniesiono murowaną kaplicę cmentarną, na której z czasem wmurowano pamiątkowe tablice.

 

Najstarsze mogiły

 Na uwagę zasługuje zwłaszcza starsza część cmentarza, w tym kwatery znajdujące się na wschód od mogił żołnierskich. Pochowanych zostało tam wielu zasłużonych mieszczan, w tym przedstawiciele rodu Dańczaków czy burmistrz Piotr Podstawski. Do najoryginalniejszych architektonicznie nagrobków sokołowskiego cmentarza zaliczyć można grobowiec architekta Łucyana Dańczaka wzniesiony w stylu polskiego modernizmu, wykonany według projektu przyrodniego brata Stefana Wiktora Dańczaka w 1939 roku. Ciekawym przykładem architektury cmentarnej jest grobowiec zmarłej w 1926 roku Zofii Dudekowej. Pomnik ten tworzy wysoki kamienny postument obok którego ustawiona została postać zasmuconej kobiety w długiej sukni. Wartym uwagi jest także grobowiec zmarłego w 1937 roku Antoniego Knurowskiego. W czterech rogach jego nagrobka zamontowano duże kamienne kule połączone ze sobą metalowym łańcuchem. Ciekawe są również nagrobki sokołowskich kapłanów z przełomu XIX i XX wieku. Na mogile zmarłego w 1897 roku proboszcza ks. Leona Stokowskiego ustawiono na wysokim postumencie postać Matki Najświętszej stojącej na wieńcu z róż, jej wzrok wpatrzony jest w niebo, zaś w ręce wpleciony różaniec. Nagrobek zmarłego w 1916 roku proboszcza ks. Franciszka Stankiewicza ma formę zwężającego się obelisku. W najstarszej część cmentarza znaleźć można wiele innych, ciekawych pod względem architektonicznym nagrobków. 

 

Mogiły żołnierskie

Ich wielkość oraz liczba pochowanych tu żołnierzy pozwala twierdzić, iż był to osobny cmentarz wojskowy położony w sąsiedztwie cmentarza parafialnego. Pochowano tu łącznie 148 żołnierzy, w tym 135 żołnierzy armii austro-węgierskiej, 11 żołnierzy rosyjskich i dwóch niemieckich. Cmentarz założony został na planie kwadratu. Dwie przecinające się alejki dzieliły go na cztery pola na których ulokowanych zostało 76 grobów, w tym 58 grobów pojedynczych oraz 18 tzw. zbiorowych. Spoczęli tu przedstawiciele różnych narodów: Austriacy, Węgrzy, Polacy, Niemcy, Rosjanie. Obok siebie spoczęli wyznawcy różnych religii. W zdecydowanej większości byli to katolicy (Polacy, Austriacy i Węgrzy) ale również prawosławni (Rosjanie) oraz muzułmanie z pułków bośniacko-hercegowińskich. Wśród pochowanych są głównie żołnierze w stopniach podoficerskich oraz szeregowcy. Służyli oni w różnych rodzajach jednostkach - piechocie, kawalerii, artylerii w jednostkach technicznych i w taborze. Większość z nich zmarła w październiku 1914 roku w ulokowanej wówczas w miasteczku Stacji Postojowej dla Chorych. Był to czas ciężkich walk pod Leżajskiem, Rudnikiem i Niskiem, a Sokołów był doskonałym i blisko położonym miastem do ulokowania tam chorych i rannych. Jesienią 1914 roku w szeregach armii austriackiej szerzyła się również czerwonka, która była przyczyną śmierci co najmniej 28 żołnierzy. W okresie po II wojnie światowej cmentarz został zorganizowany na nowo. Utworzono wówczas 12 dużych mogił rozłożonych w dwóch rzędach z alejką pośrodku. Każda z mogił posiada betonowe obmurowanie. Sokołowski cmentarz żołnierski z lat I wojny światowej był największym tego typu obiektem w ówczesnym powiecie kolbuszowskim.