A A A

Pierwszym źródłowo poświadczonym sokołowskim Żydem był Dawid Awtarz. Wzmianka o nim pochodzi z roku 1612. W 1685 roku Żydzi otrzymali od ówczesnej dziedziczki sokołowskiej zezwolenie na nabywanie placów od chrześcijan i ich zabudowę. W połowie XVIII wieku biskup przemyski Wacław Sierakowski, w aktach wizytacyjnych sokołowskiej parafii odnotował, iż „w rynku sami Żydzi” i nie ma gdzie przygotować ołtarza w święto Bożego Ciała. Do czasów wielkiego pożaru miasta w 1904 roku ich liczba systematycznie rosła, przekraczając 45% ogółu mieszkańców miasta w roku 1900. W 1867 roku uzyskują Żydzi bierne i czynne prawo wyborcze, a wkrótce jeden z przedstawicieli społeczności żydowskiej zostaje burmistrzem Sokołowa. W okresie międzywojennym do obiektów gminy żydowskiej należały: synagoga, bet ha-midrasz, dwa cmentarze i łaźnia. W momencie wybuchu II wojny światowej Żydzi stanowili 41% wszystkich mieszkańców miasteczka. Wiosną 1942 roku zorganizowane zostało getto, skąd w ostatnich dniach czerwca wywożono sokołowskich Żydów do Rzeszowa i dalej do obozu zagłady w Bełżcu. Zachowany do dzisiaj budynek po byłej synagodze pochodzi z końca XIX wieku i wzniesiony został na miejscu starszej, drewnianej bożnicy. Wybudowany został na planie kwadratu z przybudówką od strony zachodniej pełniącą niegdyś funkcję babińca. Wraz z likwidacją sokołowskiego getta budynek przeznaczony został na halę targową. W pierwszych latach powojennych okazjonalnie użytkowany był m.in. na potrzeby kina objazdowego, a następnie przeznaczony na magazyn. W pierwszej połowie lat 60-tych XX wieku obiekt zaadoptowany został na potrzeby Miejskiego Domu Kultury, w którym swą siedzibę znalazła także biblioteka. Po jej przeniesieniu do nowego lokalu piętro dawnego babińca zaadoptowane zostało na biura oraz społeczne muzeum prowadzone przez Towarzystwo Miłośników Ziemi Sokołowskiej. Obecnie budynek użytkowany jest przez Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji. Na elewacji wschodniej ściany budynku wmurowana jest tablica pamiątkowa upamiętniająca obchody 1000-lecia Państwa Polskiego oraz 400-lecia miasta Sokołowa. Przebudowy dokonane w latach 60-tych i 90-tych doprowadziły do zatracenia dawnego stylu obiektu, jasno wskazującego na funkcję, jaką on pierwotnie pełnił.